.jpg)
DOBÓR MATEK PSZCZELICH
Dobór matek pszczelich
Jest to zadanie trudne do zrealizowania. Jest to bardzo długi proces, długa droga, po której stępujemy małymi kroczkami. Nie jest tak, że podda się jedną matkę i rój będzie idealny. Czasami są to lata poszukiwań, lata obserwacji i wiele lat poddawania coraz to nowszych i kolejnych matek, zanim wybierze się tą jedną jedyną linię sprawdzającą się najlepiej w naszej pasiece. Główną, podstawową i najlogiczniejszą metodą doboru królowej do swojego terenu jest pobranie takiej matki z najbliższej pasieki zarodowej, od lokalnego hodowcy matek pszczelich. Od tego właśnie spróbujcie zacząć, on wam doradzi najlepiej. Istnieje pewnego rodzaju logiczna teoria, że będą to matki przystosowane do "tutejszych" warunków, odpowiednio wyselekcjonowane na dany teren. Warunki doboru pszczoły dla siebie, podobnie jak we wcześniejszych latach realizowano w oparciu o rzetelne charakterystyki i równie rzetelne próby terenowe. Zanim taka pasieka z matkami zacznie prowadzić działalność gospodarczą, musi przejść szereg badań i prób terenowych, aby te matki przyjęły się w terenie i wykazywały pozytywne wyniki przerzucające się na stan, miodność rodzin pszczelich w określonych warunkach. W końcu, po licznych zgodach i zatwierdzeniach, a także pozytywnych efektach danej linii pszczół, pasieka hodowlana może rozpocząć działalność wysyłkową swoich matek. Jest to więc najpewniejsza droga, przekonująca do tego, że wyselekcjonowane matki z tego zasięgu (najbliższej pasieki hodowlanej) powinny i w naszych pasiekach zdać egzamin. Oczywiście nie jest to jedyna reguła, jaką powinniśmy się kierować. Choć wiadomo, że pszczelarze nie będą ściągać na Pomorze matek z Podkarpacia o przysposobieniu typowo górskim, bo takie pszczoły mogłyby się nie przyjąć i nie wydać oczekiwanego rezultatu, to jednak wędrówki i kupowanie matek na duże odległości są szeroko rozpowszechnione.
Początkującym pszczelarzom radzilibyśmy nie ulegać naciskom, owczemu pędowi i modzie i nie importować żadnych matek z zagranicy. Egzotyczne -jak my to określamy- linie pszczół opierających się na mieszance pszczół Buckwast, rasy Cypryjskiej, Elgonów, Primorskich, Bałkańskich, Duńskich, Niemieckich i nie wiadomo jeszcze jakich są przeznaczone do pasieki typowo produkcyjnej dla zaawansowanych pszczelarzy. Istnieje bardzo wysokie ryzyko przywleczenia przez taką matkę jakichś chorób (wirusy, warroza, chroniczny paraliż pszczół, bakterie zgnilca). Królowe mogą przyjść osłabione, zestresowane a czasami martwe po długiej i wyczerpującej podróży bez kropli wody. W ich zaletach figurują argumenty, że takie pszczoły są odporne na różne choroby. Nic bardziej mylnego. Jak choroba ma zaatakować rój to zaatakuje. Pszczoły innego pochodzenia (nieznanego) mogą wykazywać co najwyżej większą skłonność do higienizacji ula i samooczyszczania, ale żadne pszczoły nie uchronią czerwia przed inwazją bakterii zgnilca amerykańskiego. Zazwyczaj kiedy dostajemy matki nie ma w przesyłce zaświadczenia od lekarza weterynarii, w którym poświadczałby, że hodowla matek jest pod kontrolą weterynarii i że ta właśnie królowa wolna jest od zarazków. Prawda?
Ponadto powinniśmy chronić rodzime, lokalne gatunki pszczół w Polsce. Ściągnięte matki z zagranicy mogą wydać pokolenia, nieprzystosowane do naszych warunków, do naszych zim, w końcu to pszczoły wyselekcjonowane na terenie np. Cypru czy Chorwacji, gdzie panują zupełnie odmienne warunki klimatyczno-roślinne. Wskutek czego takie pszczoły mogą mieć problem z adaptacją i przyzwyczajeniem się do naszych polskich warunków. Sens w importowaniu matek z dalekiej Europy ma tylko wtedy gdy pasieka jest zawodowa, gdzie prowadzą ją profesjonaliści, którzy będą potrafili sobie poradzić w skrajnych sytuacjach. Dla początkujących radzimy kupować krajowe matki, od polskich hodowców, najlepiej rasy kraińskiej, takie które są przystosowane od wielu lat w krajowych warunkach. Chociaż na próbę 2-3 lat, póki się sami nie zorientujecie o co w tym wszystkim chodzi. Później już róbta co chceta jak to pisał jeden z naszych byłych Forumowiczów. Jest to optymalna, standardowa rasa pszczół. Odradzamy Buckwasty i pszczoły rasy Kaukaskiej, przynajmniej wstrzymać się z tymi gatunkami przez pierwsze 2-3 lata, kiedy będziemy nabierać doświadczenie i wiedzę praktyczną. Pszczoły Buckwast są pszczołami bardzo wymagającymi, o wysokich warunkach, szybko się namnażają, rodziny są bardzo duże, nieraz pojawia się tzw. przerost formy nad treścią, typowo rodziny "mięsne" nadające się do rozmnażania bądź tworzenia odkładów. Oczywiście opinii jest tyle ilu jest pszczelarzy, jednak my przedstawimy to z realistycznego, praktycznego punktu widzenia biorąc pod uwagę Wasze początki i zdolności. Pszczoły Buckwast muszą dostawać więcej pokarmu na zimę, wcześniej ruszają i wymagają bardzo dużych i częstych pożytków. Pszczoły te, nie mogą się nudzić, muszą mieć non stop jakiś pożytek, stąd nadają się na pasieki wędrowne. Gdy w bazie pożytkowej nie będzie kwitnącego źródła pokarmu pszczoły te może dopaść głód, trzeba będzie dokarmiać. Muszą mieć silne pożytki i duże, pojemne ule korpusowe. Z kolei pszczoły kaukaskie znane są z agresji, niechlujstwa, podatności na paskudne choroby (nosemoza, grzybica), tworzą średnie rodziny, wykazują chęci do rojenia, znoszą niewiele miodu, skłonne do rabowania innych uli. Ich zaletą jest to, że w swojej budowie anatomicznej mają dłuższe języczki (wężyki) i mogą spijać nektar z roślin o długich kielichach, czego Buckwasty czy krainki robić nie mogą (np. koniczyna, tytoń). Istniał przez pewien czas przesąd, że obce gatunkowo pszczoły, krzyżówki sprowadzane z dalekiej Europy były bardziej skłonne do CCD/symptomu pustych uli bądź potocznie mówiąc - znikania jesienią. Były podatne na nasze choroby, niezdolne do obrony gniazd przy rabunkach, nie zaaklimatyzowane do naszych warunków i pożytków. Nie zawsze to jednak się sprawdza, jest wielu hodowców, którzy mają rozmaite rasy i linie pszczół w Polsce i wypowiadają się o nich dość pozytywnie. Reasumując - początkujący pszczelarze powinni rozglądać się za matkami rasy kraińskiej (CAR). Jest to pszczoła bardzo dobra, bardzo miodna, mało rojliwa, łagodna, różne linie mają różne charakterystyki, część linii jest przystosowana do wcześniejszego rozwoju, jeszcze inne są wybitnie spadziowe, przeznaczone na pożytki leśne i górskie. Dokładnych opisów poszczególnych linii należy doszukiwać się na stronach hodowców matek.
Po przybliżeniu ogólnej i ramowej charakterystyki popularnych ras pszczół przejdźmy do szerszego doboru matek na swój teren.
Jak wspomnieliśmy, najlepiej będzie zrobić rozeznanie w terenie, tzn. podpytać okolicznych pszczelarzy jakie mają linie i od kogo, jeśli są krótko mówiąc dobre, pszczelarze nie narzekają to nie czekać, podjechać czy zamówić u hodowcy i kupić taką samą matkę. Najlepiej jakby była z jak najbliższego zasięgu, z lokalnej pasieki. Taki wywiad z okolicznymi pszczelarzami i zapytanie, jakie matki polecają wiąże się ściśle z zapisaniem się do koła pszczelarskiego, tam wskażą hodowców matek, z którymi mają kontrakt na refundację oraz wskażą pszczelarzy, których jeszcze można podpytać. Ważna rzecz, żeby kupować tylko matki unasienione(zapłodnione)! Choć to może oczywiste, to nie wszyscy o tym wiedzą. Są droższe, ale takie matki po przyjęciu w ulu od razu czerwią sprawdzonym, zmodyfikowanym nasieniem, (materiałem), który wyda właśnie te ulotkowe, opisowe pszczoły tj. łagodne, miodne, nierojliwe, doskonałe etc. Matka nieunasieniona zapłodni się nasieniem byle jakich trutni z okolicy, od rodzin tzw. kundelek, co może -choć nie zawsze musi- wydać rojliwe i agresywne pszczoły.
Krok drugi, jeżeli w okolicy nie ma lokalnej pasieki hodowlanej z matkami, a wywiad z pszczelarzami wykaże duży rozrzut między liniami matek, musimy sami dobrać sobie pszczoły do postawionych sobie kryteriów.
Kryteria, które musimy uwzględnić przy poszukiwaniu matki w ofertach hodowców matek (zakładając, że matki idą do pasieki stacjonarnej):
1. Pożytki w okolicy - należy spisać wszystkie gatunki roślin, które występują w dużej ilości, spisać ich ilość i nazwy, czyli np. od wiosny - rzepak, mniszek, sady owocowe, akacje, lipy, łąki, koniczyna, gryka, nawłoć, wrzos, facelia, pożytki spadziowe - las;
2. Teren - należy spisać czy mamy do czynienia z nizinami, górami, wyżynami, czy są dookoła pola uprawne, a może łąki, pastwiska; jaki to jest obszar, czy zimna północ Polski, czy później budzące się do życia góry, albo może miasto (to bardzo ważne, bo wtedy potrzebne są najłagodniejsze, sprawdzone pszczoły);
3. Siła - chodzi tu o siłę rodzin pszczelich, czy w kontekście ilości pożytków i wybranego rodzaju ula potrzebujesz bardzo silnych rodzin, czy wystarczą średnie rodziny, niezbyt wymagające (duże rodziny potrzebują więcej miejsca, wskazane są korpusy);
4. Ul - czy zamierzasz operować na ulach leżakach czy stojakach korpusowych, czy zamierzasz używać nadstawek czy wystarczy Ci tradycyjny podział kratą na miodnię i rodnię (to ważne, bo są linie, które w nadstawkach pracować nie chcą);
5. Cel - kryterium, którego nie wymyśliliśmy bez większego zastanowienia. Chodzi o rozwój pasieczyska, czy planujesz postawić sobie kilka uli hobbystycznie, czy może zamierzasz zacząć większą przygodę z pszczołami, stawiając kilkadziesiąt albo i kilkaset uli. Chcąc szybko namnożyć rodziny będziesz potrzebował bardzo wydajnych matek, przydadzą się także te o większej skłonności do rójek.
Kiedy zbierzecie na kartce praktycznie wasze już wymagania i kryteria, trzeba usiąść do internetu i przepatrzeć strony, oferty hodowców matek, poczytać opisy hodowanych linii matek i dopasować swoje zebrane informacje do przedstawionych linii w tych ofertach. W razie wątpliwości można zawsze zadzwonić do hodowcy i porozmawiać telefonicznie.
Wykazy pasiek hodowlanych matek pszczelich:
http://pszczelipark.blogspot.com/2012/03/wykaz-pasiek-realizujacych-programy.html
http://pasiekamichalow.weebly.com/uploads/5/9/5/4/5954604/wykaz_lini_hod_pszczol_ksiegi_30_06_2011.pdf
https://picasaweb.google.com/111093910873891600704/HodowcyMatekPszczelich?noredirect=1
Praktyczne wiadomości:
Kryterium doboru matek nie jest jednolite, inne matki przeznaczone są do korpusów do silnego rozwoju, a inne do leżaków. Od czegoś trzeba zacząć, może na wstęp uniwersalna matka krainka Niemka. Rodziny różnych ras mają inne tempo rozwoju wiosennego, inaczej kierują czerwieniem matki w zależności od ilości pożytku, różnią się intensywnością jego wykorzystania, ilością kitowania gniazd, stopniem agresywności, chęcią do rójek, zasięgiem lotów, a nawet strukturą i rozmieszczeniem zgromadzonych zapasów czy sposobem zasklepiania pokarmu. Młode matki i w dobrej kondycji składają dużo jaj. Matki użytkowe wyróżniają się szybkim tempem rozwoju, przy niezbyt dużym nakładzie pracy uzyskuje się od nich zadowalające zbiory miodu. Takie matki powinno się wymieniać w pasiece po dwóch latach użytkowania/czerwienie. Dalsze przetrzymywanie matek w rodzinach pszczelich wiąże się z ryzykiem, trzeba się liczyć z ich śmiertelnością, starsze matki składają mniej jajeczek, rodziny później dochodzą do siły, są skłonne do rójek, może dojść do cichej wymiany. Na miodność rodziny wpływa wiele czynników, głównie są to warunki pożytkowe i pogodowe. Do tego dochodzi czynnik w sztuce pszczelarskiej: kierowanie rozwojem rodziny, dostosowaniem wielkości gniazda, terminowe wykonywanie zabiegów przeciwrójkowych, odbiór miodu czy zwalczanie warrozy.
Obiektywnie o Buckwastach:http://pasieczysko.wordpress.com/hodowla/matki-pszczele/buckfast/
Do rzeczy - krok 3 :
Przedstawimy zaraz orientacyjną, bardzo ramową tabelkę, którą nie należy się jednak dokładnie sugerować, nie ma dużej pewności z jej treści, ma ona tylko ukierunkować poszukiwanie matek. Wszystko zależy od mnóstwa czynników, stanu rodzin pszczelich po osieroceniu, warunków pogodowych itp. Oznaczanie +/- ma tylko wskazać ogólnie czy pszczoła ta nada się na dane kryterium. Przyjęliśmy trochę inne kryterium porównawcze, bo z natury wszystkie sprzedawane matki wydają "nierojliwe, łagodne, miodne, trzymające się plastra pokolenia etc etc".
Wymienione nazwy linii należy szukać w internecie, materiał jest ten sam zazwyczaj, więc proszę się nie przejmować występowaniem jakiejś nazwy matek u 5 czy więcej hodowców, nie ma to znaczenia.
Spis zalecanych (najbardziej znanych i kupowanych matek):
CAR: CT46, CJ10, Alsin, CNT, Marynka, GR1, Augustowska (A), Północna (Pn), Kampinoska (K), Norweska (NOR), PWJOT, Dobra, Karpatka, Beskidka, Kortówka, Bałtycka, Nieska, Alpejka, Jugo, Prima, Gema, Brzezinka, Kamianka, Aga, Aga3, Majówka, Bielka, Bielka1, CTA, Berlinka, Włoszka, Sklenar: 47/P/1; 47/9/26; 47/19/48; 47/9/15; 47/9/24; 47/H/47; 47/G/10, Troiseck AGT, Bałtycka, Hinderhoffer, Vigor, Tirol, Erika, Niemka (N), Singer, Kujawska (Kd), Wielka, Cr, Ca, AS, Podgórska, Czeszka (Cz).
CAU: WG, Woźnica, Puławska
BCF: GZ , B-42, KB-266, KB-226, Mona, inne bardziej oryginalne Buckwasty.
Inne, krzyżówkowe: Elgon, Primorska,
Początkującym pszczelarzom radzilibyśmy nie ulegać naciskom, owczemu pędowi i modzie i nie importować żadnych matek z zagranicy. Egzotyczne -jak my to określamy- linie pszczół opierających się na mieszance pszczół Buckwast, rasy Cypryjskiej, Elgonów, Primorskich, Bałkańskich, Duńskich, Niemieckich i nie wiadomo jeszcze jakich są przeznaczone do pasieki typowo produkcyjnej dla zaawansowanych pszczelarzy. Istnieje bardzo wysokie ryzyko przywleczenia przez taką matkę jakichś chorób (wirusy, warroza, chroniczny paraliż pszczół, bakterie zgnilca). Królowe mogą przyjść osłabione, zestresowane a czasami martwe po długiej i wyczerpującej podróży bez kropli wody. W ich zaletach figurują argumenty, że takie pszczoły są odporne na różne choroby. Nic bardziej mylnego. Jak choroba ma zaatakować rój to zaatakuje. Pszczoły innego pochodzenia (nieznanego) mogą wykazywać co najwyżej większą skłonność do higienizacji ula i samooczyszczania, ale żadne pszczoły nie uchronią czerwia przed inwazją bakterii zgnilca amerykańskiego. Zazwyczaj kiedy dostajemy matki nie ma w przesyłce zaświadczenia od lekarza weterynarii, w którym poświadczałby, że hodowla matek jest pod kontrolą weterynarii i że ta właśnie królowa wolna jest od zarazków. Prawda?
Ponadto powinniśmy chronić rodzime, lokalne gatunki pszczół w Polsce. Ściągnięte matki z zagranicy mogą wydać pokolenia, nieprzystosowane do naszych warunków, do naszych zim, w końcu to pszczoły wyselekcjonowane na terenie np. Cypru czy Chorwacji, gdzie panują zupełnie odmienne warunki klimatyczno-roślinne. Wskutek czego takie pszczoły mogą mieć problem z adaptacją i przyzwyczajeniem się do naszych polskich warunków. Sens w importowaniu matek z dalekiej Europy ma tylko wtedy gdy pasieka jest zawodowa, gdzie prowadzą ją profesjonaliści, którzy będą potrafili sobie poradzić w skrajnych sytuacjach. Dla początkujących radzimy kupować krajowe matki, od polskich hodowców, najlepiej rasy kraińskiej, takie które są przystosowane od wielu lat w krajowych warunkach. Chociaż na próbę 2-3 lat, póki się sami nie zorientujecie o co w tym wszystkim chodzi. Później już róbta co chceta jak to pisał jeden z naszych byłych Forumowiczów. Jest to optymalna, standardowa rasa pszczół. Odradzamy Buckwasty i pszczoły rasy Kaukaskiej, przynajmniej wstrzymać się z tymi gatunkami przez pierwsze 2-3 lata, kiedy będziemy nabierać doświadczenie i wiedzę praktyczną. Pszczoły Buckwast są pszczołami bardzo wymagającymi, o wysokich warunkach, szybko się namnażają, rodziny są bardzo duże, nieraz pojawia się tzw. przerost formy nad treścią, typowo rodziny "mięsne" nadające się do rozmnażania bądź tworzenia odkładów. Oczywiście opinii jest tyle ilu jest pszczelarzy, jednak my przedstawimy to z realistycznego, praktycznego punktu widzenia biorąc pod uwagę Wasze początki i zdolności. Pszczoły Buckwast muszą dostawać więcej pokarmu na zimę, wcześniej ruszają i wymagają bardzo dużych i częstych pożytków. Pszczoły te, nie mogą się nudzić, muszą mieć non stop jakiś pożytek, stąd nadają się na pasieki wędrowne. Gdy w bazie pożytkowej nie będzie kwitnącego źródła pokarmu pszczoły te może dopaść głód, trzeba będzie dokarmiać. Muszą mieć silne pożytki i duże, pojemne ule korpusowe. Z kolei pszczoły kaukaskie znane są z agresji, niechlujstwa, podatności na paskudne choroby (nosemoza, grzybica), tworzą średnie rodziny, wykazują chęci do rojenia, znoszą niewiele miodu, skłonne do rabowania innych uli. Ich zaletą jest to, że w swojej budowie anatomicznej mają dłuższe języczki (wężyki) i mogą spijać nektar z roślin o długich kielichach, czego Buckwasty czy krainki robić nie mogą (np. koniczyna, tytoń). Istniał przez pewien czas przesąd, że obce gatunkowo pszczoły, krzyżówki sprowadzane z dalekiej Europy były bardziej skłonne do CCD/symptomu pustych uli bądź potocznie mówiąc - znikania jesienią. Były podatne na nasze choroby, niezdolne do obrony gniazd przy rabunkach, nie zaaklimatyzowane do naszych warunków i pożytków. Nie zawsze to jednak się sprawdza, jest wielu hodowców, którzy mają rozmaite rasy i linie pszczół w Polsce i wypowiadają się o nich dość pozytywnie. Reasumując - początkujący pszczelarze powinni rozglądać się za matkami rasy kraińskiej (CAR). Jest to pszczoła bardzo dobra, bardzo miodna, mało rojliwa, łagodna, różne linie mają różne charakterystyki, część linii jest przystosowana do wcześniejszego rozwoju, jeszcze inne są wybitnie spadziowe, przeznaczone na pożytki leśne i górskie. Dokładnych opisów poszczególnych linii należy doszukiwać się na stronach hodowców matek. Po przybliżeniu ogólnej i ramowej charakterystyki popularnych ras pszczół przejdźmy do szerszego doboru matek na swój teren.
Jak wspomnieliśmy, najlepiej będzie zrobić rozeznanie w terenie, tzn. podpytać okolicznych pszczelarzy jakie mają linie i od kogo, jeśli są krótko mówiąc dobre, pszczelarze nie narzekają to nie czekać, podjechać czy zamówić u hodowcy i kupić taką samą matkę. Najlepiej jakby była z jak najbliższego zasięgu, z lokalnej pasieki. Taki wywiad z okolicznymi pszczelarzami i zapytanie, jakie matki polecają wiąże się ściśle z zapisaniem się do koła pszczelarskiego, tam wskażą hodowców matek, z którymi mają kontrakt na refundację oraz wskażą pszczelarzy, których jeszcze można podpytać. Ważna rzecz, żeby kupować tylko matki unasienione(zapłodnione)! Choć to może oczywiste, to nie wszyscy o tym wiedzą. Są droższe, ale takie matki po przyjęciu w ulu od razu czerwią sprawdzonym, zmodyfikowanym nasieniem, (materiałem), który wyda właśnie te ulotkowe, opisowe pszczoły tj. łagodne, miodne, nierojliwe, doskonałe etc. Matka nieunasieniona zapłodni się nasieniem byle jakich trutni z okolicy, od rodzin tzw. kundelek, co może -choć nie zawsze musi- wydać rojliwe i agresywne pszczoły.
Krok drugi, jeżeli w okolicy nie ma lokalnej pasieki hodowlanej z matkami, a wywiad z pszczelarzami wykaże duży rozrzut między liniami matek, musimy sami dobrać sobie pszczoły do postawionych sobie kryteriów.
Kryteria, które musimy uwzględnić przy poszukiwaniu matki w ofertach hodowców matek (zakładając, że matki idą do pasieki stacjonarnej):
1. Pożytki w okolicy - należy spisać wszystkie gatunki roślin, które występują w dużej ilości, spisać ich ilość i nazwy, czyli np. od wiosny - rzepak, mniszek, sady owocowe, akacje, lipy, łąki, koniczyna, gryka, nawłoć, wrzos, facelia, pożytki spadziowe - las;
2. Teren - należy spisać czy mamy do czynienia z nizinami, górami, wyżynami, czy są dookoła pola uprawne, a może łąki, pastwiska; jaki to jest obszar, czy zimna północ Polski, czy później budzące się do życia góry, albo może miasto (to bardzo ważne, bo wtedy potrzebne są najłagodniejsze, sprawdzone pszczoły);
3. Siła - chodzi tu o siłę rodzin pszczelich, czy w kontekście ilości pożytków i wybranego rodzaju ula potrzebujesz bardzo silnych rodzin, czy wystarczą średnie rodziny, niezbyt wymagające (duże rodziny potrzebują więcej miejsca, wskazane są korpusy);
4. Ul - czy zamierzasz operować na ulach leżakach czy stojakach korpusowych, czy zamierzasz używać nadstawek czy wystarczy Ci tradycyjny podział kratą na miodnię i rodnię (to ważne, bo są linie, które w nadstawkach pracować nie chcą);
5. Cel - kryterium, którego nie wymyśliliśmy bez większego zastanowienia. Chodzi o rozwój pasieczyska, czy planujesz postawić sobie kilka uli hobbystycznie, czy może zamierzasz zacząć większą przygodę z pszczołami, stawiając kilkadziesiąt albo i kilkaset uli. Chcąc szybko namnożyć rodziny będziesz potrzebował bardzo wydajnych matek, przydadzą się także te o większej skłonności do rójek.
Kiedy zbierzecie na kartce praktycznie wasze już wymagania i kryteria, trzeba usiąść do internetu i przepatrzeć strony, oferty hodowców matek, poczytać opisy hodowanych linii matek i dopasować swoje zebrane informacje do przedstawionych linii w tych ofertach. W razie wątpliwości można zawsze zadzwonić do hodowcy i porozmawiać telefonicznie.
Wykazy pasiek hodowlanych matek pszczelich:
http://pszczelipark.blogspot.com/2012/03/wykaz-pasiek-realizujacych-programy.html
http://pasiekamichalow.weebly.com/uploads/5/9/5/4/5954604/wykaz_lini_hod_pszczol_ksiegi_30_06_2011.pdf
https://picasaweb.google.com/111093910873891600704/HodowcyMatekPszczelich?noredirect=1
Praktyczne wiadomości:
Kryterium doboru matek nie jest jednolite, inne matki przeznaczone są do korpusów do silnego rozwoju, a inne do leżaków. Od czegoś trzeba zacząć, może na wstęp uniwersalna matka krainka Niemka. Rodziny różnych ras mają inne tempo rozwoju wiosennego, inaczej kierują czerwieniem matki w zależności od ilości pożytku, różnią się intensywnością jego wykorzystania, ilością kitowania gniazd, stopniem agresywności, chęcią do rójek, zasięgiem lotów, a nawet strukturą i rozmieszczeniem zgromadzonych zapasów czy sposobem zasklepiania pokarmu. Młode matki i w dobrej kondycji składają dużo jaj. Matki użytkowe wyróżniają się szybkim tempem rozwoju, przy niezbyt dużym nakładzie pracy uzyskuje się od nich zadowalające zbiory miodu. Takie matki powinno się wymieniać w pasiece po dwóch latach użytkowania/czerwienie. Dalsze przetrzymywanie matek w rodzinach pszczelich wiąże się z ryzykiem, trzeba się liczyć z ich śmiertelnością, starsze matki składają mniej jajeczek, rodziny później dochodzą do siły, są skłonne do rójek, może dojść do cichej wymiany. Na miodność rodziny wpływa wiele czynników, głównie są to warunki pożytkowe i pogodowe. Do tego dochodzi czynnik w sztuce pszczelarskiej: kierowanie rozwojem rodziny, dostosowaniem wielkości gniazda, terminowe wykonywanie zabiegów przeciwrójkowych, odbiór miodu czy zwalczanie warrozy.
Obiektywnie o Buckwastach:http://pasieczysko.wordpress.com/hodowla/matki-pszczele/buckfast/
Do rzeczy - krok 3 :
Przedstawimy zaraz orientacyjną, bardzo ramową tabelkę, którą nie należy się jednak dokładnie sugerować, nie ma dużej pewności z jej treści, ma ona tylko ukierunkować poszukiwanie matek. Wszystko zależy od mnóstwa czynników, stanu rodzin pszczelich po osieroceniu, warunków pogodowych itp. Oznaczanie +/- ma tylko wskazać ogólnie czy pszczoła ta nada się na dane kryterium. Przyjęliśmy trochę inne kryterium porównawcze, bo z natury wszystkie sprzedawane matki wydają "nierojliwe, łagodne, miodne, trzymające się plastra pokolenia etc etc".
Wymienione nazwy linii należy szukać w internecie, materiał jest ten sam zazwyczaj, więc proszę się nie przejmować występowaniem jakiejś nazwy matek u 5 czy więcej hodowców, nie ma to znaczenia.
Spis zalecanych (najbardziej znanych i kupowanych matek):
CAR: CT46, CJ10, Alsin, CNT, Marynka, GR1, Augustowska (A), Północna (Pn), Kampinoska (K), Norweska (NOR), PWJOT, Dobra, Karpatka, Beskidka, Kortówka, Bałtycka, Nieska, Alpejka, Jugo, Prima, Gema, Brzezinka, Kamianka, Aga, Aga3, Majówka, Bielka, Bielka1, CTA, Berlinka, Włoszka, Sklenar: 47/P/1; 47/9/26; 47/19/48; 47/9/15; 47/9/24; 47/H/47; 47/G/10, Troiseck AGT, Bałtycka, Hinderhoffer, Vigor, Tirol, Erika, Niemka (N), Singer, Kujawska (Kd), Wielka, Cr, Ca, AS, Podgórska, Czeszka (Cz).
CAU: WG, Woźnica, Puławska
BCF: GZ , B-42, KB-266, KB-226, Mona, inne bardziej oryginalne Buckwasty.
Inne, krzyżówkowe: Elgon, Primorska,
